Toen en Toen ..
Zoeken Het verhaal van Friesland

Het jaar 1500:
Deze passage beschrijft de ontwikkelingen in Friesland na de conflicten met hertog Albert, de acties van de ballingen en de diplomatieke inspanningen om de situatie op te lossen.

Een mislukt plan om de macht met huurlingen te heroveren

Na de nederlaag tegen de hertog van Saksen waren er veel edelen, burgers en boeren ballingen buiten Friesland. Dit omdat ze nog geen overeenkomst met de hertog hadden gesloten. Zij verbleven vooral in plaatsen als Groningen, Kampen en Zwolle.

Rond de tijd van Sint-Michiel, dus rond 29 september, reisden Tyerck Waltha, Tyaerdt Mockama en Tzalling Liuuezoon Jellinge naar een groep soldaten bij Harderwijk in Gelderland. Ze spraken met de huurlingen, waaronder Thoeft vanden Bosck, die beloofden met hen naar Friesland te reizen om de Saksische heren te verdrijven.

De edelen trokken op met de huurlingen, maar de leiders van de huurlingen leidden hen weg van Friesland, richting Deventer, waar ze grote schade aanrichtten. Uiteindelijk verlieten de huurlingen de edelen en trokken weg met wat ze hadden ontvangen.

Friesland

Diplomatieke inspanningen om het conflict op te lossen

Sicke Siuerdt zoon, die naar Worms was gereisd om te klagen over het leed dat hertog Albert en zijn troepen in Friesland hadden aangericht, sprak met zijn broer, doctor Haring, en vroeg hem de Rooms-Koning te informeren en te vragen om brieven aan de regenten van de hertog in Friesland.

Sicke ging vervolgens naar Keulen en sprak daar met doctor Hesseler over de situatie in Friesland. Hij beweerde dat de hertog weinig vrienden in Friesland had en stelde voor dat de Friezen een redelijke vergoeding zouden betalen voor de kosten en inspanningen die de hertog in Friesland had gedaan.

Toen het gerucht ging dat de edelen met de huurlingen al in Friesland waren, adviseerde de kanselier Sicke om met de edelen te praten en de huurlingen terug te trekken uit Friesland. Op basis van Sicko's woorden en de brief van doctor Hesseler werden twaalf personen aangesteld om de zaken van Friesland en de ballingen te behartigen. Deze groep bestond uit vier hoge geestelijken, vier edelen en vier burgers. Sicko reisde naar de edelen en vertelde hen over zijn opdracht van de kanselier. De edelen stemden toe en gaven de huurlingen toestemming om te vertrekken.

De kroniek van Worp van Thabor

Deze tekst is gebaseerd op het vijfde boek van monnik, kroniekschrijver en tijdgenoot Worp van Thabor. Het boek beslaat de geschiedenis van Friesland van 1499 tot 1523.

Dit is de periode onder het bewind van de Saksische Hertogen en daarna het conflict tussen een groot deel van Friesland, Gelre en de keizer Karel V van Spanje.

Het boek van Worp van Thabor (in modern Nederlands).