In het jaar 1500:
Deze passage beschrijft de chaotische en tragische gevolgen van de strijd voor de Friezen bij Franeker.

Het beleg bij Franeker

Toen het gerucht over de verloren slag bij Bomsterzijl de Friezen bij Franeker bereikte, brak Siuerdt Aelue (Aelwa) in de nacht na de feestdag van de Heilige Apostelen (28 oktober) op en trok heimelijk weg met zijn troepen, zonder dit aan de andere Friezen voor Franeker bekend te maken

Toen heer Doyama hoorde dat Siuerdt met zijn troepen was vertrokken, trokken zij ook weg en lieten de grote kanonnen van de Groningers achter, waarvoor de kelken als onderpand stonden (zoals eerder beschreven). Deze kanonnen werden door de burgers van Franeker in beslag genomen.

Daarna waren alleen nog Medema heer en heer Rypstra bij hun schans voor Franeker over. Zij wilden ook vertrekken en hadden ongedeerd weg kunnen komen.

Een vrouw met proviand in het kamp beweerde dat Siuerdt Aelue met alle troepen uit Westergo terug zou komen naar Franeker. Dit werd door de achterblijvers voor waar aangenomen. Het was echter een leugen, uitgesproken zodat zij haar eten en bier kon verkopen. Door de hebzucht van deze vrouw vielen er veel Friese slachtoffers.

Op 16 juli, de dag na de feestdag van de Heilige Apostelen, kwam hertog Albert met al zijn troepen naar Franeker om zijn zoon te bevrijden. Ook kwamen edelen, burgers en soldaten naar Franeker om de Friezen aan te vallen.

De Friezen boden aanvankelijk dapper weerstand, en er vielen honderdelf doden in de schans voordat ze zich terugtrokken. Toen ze zagen dat ze van alle kanten werden aangevallen, vluchtten ze naar Medum en Tzum, waar velen in het veld werden gedood en anderen ontsnapten.

In deze slag vielen ongeveer vijfhonderd Friese doden, waaronder enkele edelen zoals:

De kroniek van Worp van Thabor

Deze tekst is gebaseerd op het vijfde boek van monnik, kroniekschrijver en tijdgenoot Worp van Thabor. Het boek beslaat de geschiedenis van Friesland van 1499 tot 1523.

Dit is de periode onder het bewind van de Saksische Hertogen en daarna het conflict tussen een groot deel van Friesland, Gelre en de keizer Karel V van Spanje.

Het boek van Worp van Thabor (in modern Nederlands).