Toen en Toen ..
Zoeken Het verhaal van Friesland

Sneek in de 16de eeuw

De zestiende eeuw waren roerige tijden voor Friesland. Rond 1500 was er de strijd met de hertog van Saksen waarna een deel van Friesland onder bewind kwam van een vreemde heerser. Er was nog zo'n twintig jaar verzet en opstanden tot uiteindelijk Friesland deel uitmaakte van de Verenigde Nederlanden onder leiding van de prins van Spanje.

De situatie in Friesland rond 1500.

Sneek was tot ongeveer 1520 de hoofdstad van Gelders Friesland. Friezen die Friesland vrij en onafhankelijk van heersers van buiten wilden hebben verzetten zich achtereenvolgens tegen de legers van de hertogen van Saksen en de Bourgondiƫrs. Sneek was de hoofdstad van dit verzet, dat ondersteund werd door huursoldaten van de hertog ven Gelre.

Sneek in de 16de eeuw
Jaar Gebeurtenis
1514 Een leger van de hertog van Gelre trekt Friesland in en slecht verdedigde steden werden snel ingenomen. Sneek wordt de hoofdstad van Gelders Friesland.
Het jaar 1514, het leger van Gelre neemt Sneek in.
1515 Werkeloze huurlingen, de Zwarte Hoop, vallen Friesland binnen en plunderen en branden waar ze kunnen.
Het jaar 1515, de plunderingen van de Zwarte Hoop.
In Sneek komt er een soort dienstplicht waarbij alle mannen tussen de 20 en 60 jaar verplicht waren om mee te helpen bij de verdediging van de stad. Sneek was een goed verdedigde stad met wallen, stadsmuren en water.
Het jaar 1515, de landdag van Sneek.
1516 Een groot Bourgondisch leger valt Friesland binnen om tegen de Gelderse Friezen te vechten.
Het jaar 1516, de aanval bij Sneek wordt afgeslagen.
In november 1516 is er in Zuid-West Friesland een grote overstroming. Het zoute zeewater kwam tot binnen de stadsmuren van Sneek.
Het jaar 1516, de grote overstroming in Friesland.
1517 De Bourgondiƫrs uit Leeuwarden, Franeker en Harlingen vallen over de bevroren sloten Sneek aan. Door de dooi moesten ze zich weer terugtrekken. Bij het vertrek werd alleen een molen in de brand gestoken.
Het jaar 1517, de belegering van Sneek.
1520 Grutte Pier overlijdt in Sneek in zijn bed .
Het jaar 1520, de dood van Grutte Pier.
1522 In de winter van 1522 leggen zowel de Bourgondische als de Gelderse troepen belastingen op aan de boeren. Het platteland rond Sneek leidt gebrek. In de regio groeit het verzet tegen de Geldersen en stedelingen durven Sneek niet te verlaten.
Het groeiend verzet tegen de Geldersen.
Sneek in de 16de eeuw

In 1566 brak de tachtigjarige oorlog uit. In de omgeving van Sneek merkten de gewone burgers vooral in de eerste jaren er weinig van. De echte oorlog werd pas merkbaar rond 1580.

Sneek in de 16de eeuw

Het dagelijks leven in Sneek

Vanaf het eind van de vijftiende en het begin van de zestiende eeuw werd Sneek een welvarende handelsstad. Het bolwerk met zijn wallen, poorten en stadsmuren werd aangelegd en in de stad kwamen nieuwe grachten met grachtenpanden voor de rijke kooplieden.

Schepen konden vanuit de omliggende sloten via poorten en sluizen de stad binnenvaren.

Er ontstond tussen 1450 en 1550 geleidelijk aan een mooie stad met wallen, muren, grachten en grachtenpanden voor rijke kooplieden.

Sneek in de 16de eeuw

Veel inwoners van Sneek hadden in de stad bij hun huizen moestuintjes. Op de oude kaarten van Sneek zijn de vele moestuintjes bij de huizen binnen en buiten de stad goed aangegeven.

Het dagelijkse leven in de zestiende eeuw

Slapen in de 16de eeuw.

Misdaad en straf in de Friese steden.

Sneek in de 16de eeuw